8: Metamorphosis is een imponerende dansopera over de patriarchale structuur die van geen wijken wil weten.


"Indrukwekkend is het neerdalende lichtraster, dat de dansers gevangenhoudt."

Het drumstel heeft het zwaar. Al voor aanvang van 8: Metamorphosis geselt Frank Rosaly zijn instrument met vorken, voeten, bellen en spijkers. Een waanzinnige energie breekt los uit de fanatieke percussie. Het drumstel houdt het tot halverwege. Dan wordt de aanval te woest; het verliest zijn structuur onder de trekkracht van acht performers (zeven dansers annex zangers, plus de drummer die ook beweegt en zingt). Dat is precies de bedoeling van deze imponerende dansopera, waarvoor choreograaf Nicole Beutler en componist Gary Shepherd zich hebben laten inspireren door het beroemde werk van graficus M.C. Escher, Metamorphosen van Ovidius en The Cold Song uit Henry Purcells opera King Arthur. Wie wil veranderen moet durven breken, wie wil vervormen moet structuren ontdooien.

Zeven dansers komen op, strak in pak, zeven tinten grijs. Ze bewegen in rechtlijnige patronen vol faseverschillen: liggen, rollen, stappen, bukken. Wanneer Rosaly zich bij hen voegt, bouwen ze met fraai meerstemmig gezongen uitstoten langzaam aan de (gemanipuleerde) staccato-klanken van The Cold Song. In het libretto weigert een wintergeest te ontdooien om plaats te maken voor de lente. In deze dansopera is het de patriarchale structuur die het vertikt te verzachten. Indrukwekkend is het neerdalende lichtraster, dat als een tot leven gewekt Escher-werk zich over de dansers uitspreidt en hen gevangen houdt. Net als bij Eschers verschuivende zwart-wit-grijs-patronen, doet de herhalende eenvoud zijn betoverende werk; lichtontwerper Minna Tiikkainen belicht vanuit de nok het grid (bewegende rekken waaraan decorstukken worden opgehesen). Het publiek zit op toneel, net als de performers. Dan komt de omslag. De pakken gaan uit. Bonte zielen kruipen tevoorschijn. Waterdamp stijgt op. Wij kijken een lege zaal in. Die leegte beangstigt en bemoedigt: ruimte voor iets nieuws. Een strompelende ijsbeer durft vredig te gaan slapen. We kunnen veranderen, als we willen en durven. Net als deze makers.

uit: De Volkskrant, Annette Embrechts, 26 mei 2019

*****