uit: Dans Magazine, door Nadia Tan
21 mei 2016
We willen teveel orde scheppen in de chaos. Deze boodschap geeft choreografe Nicole Beutler mee in de dansvoorstelling 6: The Square. De voorstelling maakt onderdeel uit van SPRING 2016, een tiendaags festival met experimentele dans, theater, installaties en lezingen. Beutler stelt hokjesdenken aan de kaak, zonder een oordeel te vellen.
THE SQUARE. De lichamen van vier dansers en vier danseressen vormen deze letters aan het begin van de voorstelling. Zo vormt één jongen de letter T door zijn armen horizontaal op te tillen aan weerszijden van zijn lichaam. Als de woorden op het podium gevormd zijn, zegt de enige actrice: “Ready, okay?”. De vrouw bereidt het publiek voor op wat komen gaat. Beutler zoomt in 6: The Square in op de behoefte om kaders te scheppen in deze wereld.
6: The Square construeert schijnchaos Het trekken van grenzen doet Beutler ook via square dansen. In deze dansvorm voeren vier danskoppels allerlei dansfiguren uit. De passen en patronen komen uit verschillende Westerse volksdansen. Hierbij staat elk koppel aan één zijde van een vierkant. Zo ook Beutlers dansers. Als de dansers in 6: The Square om elkaar heen slalommen, is het een chaos. Terwijl ik één danseres volg, zie ik dat deze steeds weer op dezelfde plek terugkomt. Doordat ik de choreografie analyseer, wil ik duidelijkheid scheppen in deze schijnwanorde. Op dezelfde plek terugkomen, is één principe van square dansen. Dit vertelt Erik Pluylaar later in de Bar Talk, waarbij uiteenlopende gasten napraten over de dansvoorstelling. Pluylaar is een square danser en heeft een bijdrage geleverd aan 6: The Square.
Beutler haalt hokjesdenken onderuit In een andere dans staan acht verschillende typetjes op het podium. Zo danst een meisje met een hoofddoek synchroon naast een blondine in een 'heidi-jurkje'. Ook hier dansen de vier koppels door elkaar. Toch heeft elk danskoppel een ander bewegingsvocubulaire. Zo schokken de 'Oostenrijkse' en de 'gelovige' als hiphoppers hun benen wijdbeens omhoog. Niet iets wat te verwachten zou zijn bij deze twee jongedames. Twee dansers liggen daarentegen regelmatig op hun rug op het podium met hun rechterbeen de lucht in. De ene man draagt een pak en de andere danser heeft een te kort shirt met zeebraprint aan. Ik betrap me erop dat ik de typetjes in hokjes stop. De gewaarwording verkrampt me. Gelukkig haalt Beutler deze ideeën onderuit. Waarom zouden vrouwen niet mannelijk mogen lopen? En natuurlijk kunnen manspersonen flexibel zijn.
Beutler laat je nadenken Het is duidelijk dat Beutler hokjesdenken aan de kaak stelt. Toch is het categoriseren van mensen in hokjes een overblijfsel van de tijd dat de mens nog op voedsel jaagde. Het is dan handig om te weten of die naderende beer jou als avondeten ziet of niet. Tegenwoordig worden we niet snel geconfronteerd met dit soort gevaar en vijanden. En wekt het indelen van mensen naar eigenschappen juist discriminatie op. Beutler maakt me er bewust van. Hoewel ik vrij van geest probeer te zijn, heb ik soms vooroordelen. Het blijft hardnekkig. Door 6: The Square besef ik me dat ook ik orde wil scheppen in deze wereld. Dat is niet erg. Zolang ik me er bewust van blijf.