6: THE SQUARE

uit: Metropolis M, door Sanneke Huisman
12 september 2016

(...) Choreograaf Nicole Beutler opent met de sterke performance 6: THE SQUARE, een korte versie van haar Bauhaus trilogie. Het eerdergenoemde gele vierkant biedt het raamwerk voor een onderzoek naar vorm, lichamelijkheid en narratief in performancekunst, functionerend zowel als podium als artistiek kader. Acht dansers en een ‘MC’ uit de Amerikaanse Square Dance, tasten letterlijk de grenzen af. De in traditionele danskleding gehulde MC (inclusief cowboyhoed), zweept het publiek op en begeleidt de dansers van abstracte en anonieme ritmische dans naar een krioelend orgastisch hoogtepunt.(...)

uit: Het Parool, door Camilla Bennink
24 september 2016

Choreograaf en regisseur Nicole Beutler zoomt met haar nieuwe voorstelling 6: The Square in op de behoefte van de mens om orde te scheppen in een voortdurend veranderende wereld. Het is het tweede deel van Nicole Beutlers (47) Bauhaustrilogie over de basisprincipes van de cirkel, het vierkant en de driehoek. Na een periode waarin ze vooral politiek geëngageerde stukken schreef, wilde ze terug naar de kern van de kunst.

"De periode 2011-2012 was mijn meest politieke fase, al mijn voorstellingen hadden te maken met de subsidiedrama's die zich toen afspeelden," zegt Beutler. "De cultuur werd eigenlijk tegen de muur geduwd, zo van: dit is niet meer belangrijk in deze maatschappij. Met de voorstellingen die ik toen maakte, wilde ik mensen activeren: neem het niet, kom in opstand." Na 2012 was het gedaan met deze fase. Beutler vroeg zich af wie ze was als kunstenaar en waarom ze kunst maakte. Die kunst moest sterk op zichzelf staan, niet van het publiek eisen dat het veranderde, maar wel die mogelijkheid tot verandering bieden. "Mijn werk moest minder dwingend worden, ik wilde terug naar de basis."

Geometrische vormen
Na enig onderzoek ontdekte Beutler Bauhaus als nieuwe inspiratiebron voor haar werk. "Het is zo'n interessante school waar heel erg interdisciplinair wordt gewerkt met disciplines als dans, beeld, architectuur en textiel," stelt Beutler. "In de Bauhausschool werken ze veel met de geometrische vormen cirkel, vierkant, driehoek. Ik vond het erg boeiend dat er achter zulke simpele, abstracte vormen zo veel leven zit. Er kunnen zo veel potentiële verhalen uitkomen, ondanks dat het zo basic is."

Het was niet de oorspronkelijke insteek, maar ook deze voorstelling heeft een politiek karakter. In een tijd waar grenzen afbakenen voor veel mensen heel belangrijk lijkt te zijn, is Beutlers werk sterk actueel. "Een vierkant gaat heel erg over afbakenen, exclusief maken. Er zit zelfs een bepaalde gewelddadigheid in een vierkant. Ik kon er niet omheen om ook naar de actuele politieke situatie te kijken. Want het gaat allemaal over afgrenzen nu, over angst voor wat anders is. Angst voor het onbekende. In de voorstelling komen toespraken terug die overall in de wereld worden gehouden. Echt niet alleen van Donald Trump, maar ook van Marine Le Pen en Viktor Orbán."

Beutler wil niet alleen een negatief beeld van het vierkant schetsen, de mens heeft het vierkant ook nodig, stelt ze. "Het vierkant heeft ook iets rustgevends. Denk maar aan lijsten die om een schilderij hangen, het is ook fijn, die afbakening. Het heeft met opruimen te maken, maar te veel opruimen is gevaarlijk."

Vast systeem
De voorstelling wordt uitgevoerd in de Amerikaanse vorm van een square dance, die bestaat uit acht dansers en één caller, die opdrachten roept die de dansers uitvoeren. Omdat het een vast systeem is, kan niemand zich een fout permitteren: als één persoon een fout maakt, valt het hele patroon uit elkaar.

"Juist deze dans past perfect bij wat ik in mijn voorstelling wil laten zien," stelt Beutler. "De dans en het systeem daarin staan voor een soort minimaatschappij." "De muziek van Gary Shepherd, dj en componist, versterkt het geheel. Zijn elektronische beats, die klinken als een filmische soundtrack, bieden een platform voor de dans." Niet alleen de muziek, maar ook het licht en beeld spelen een belangrijke rol in Beutlers werk. Ze noemt het licht zelfs 'een lichaam', dat een rol speelt in haar stuk en dat ook een verhaal vertelt.

Sprekend beeld
"Mijn werk heeft veel te maken met beeldende kunst, het is meer dan traditioneel danstheater. Het is een heel beeldend werk, het laat zien hoe een beeld kan spreken, bijvoorbeeld in de samenkomst van licht en decor." Het licht in de voorstelling is gedaan door een Finse lichtontwerper met wie Beutler al langere tijd samenwerkt, Minna Tiikkainen. "We hebben samen met de decorontwerpers een lichtdoorlatende muur met ledlampconstructies ontworpen die heel mooie lichtschilderijen maakt. Het decor is eigenlijk een schilderij van licht."

uit: Volkskrant, door Annette Embrechts
21 mei 2016

"(...)Wonderlijk genoeg varieert ze op beheerste patronen van de nostalgische Amerikaanse square dancing. Op een strak vierkant dansen acht dansers zigzaggende molenfiguren, waarbij ze razendsnel van positie en partner wisselen, opgehitst door een lekkere beat. De dans ademt een vleugje country en linedance, maar dan met bedwelmende groepspatronen. Beutler hakt het uur gestileerd in kwarten, met een terugkerend element als begin: de dansers vormen steeds de letters van het titelwoord."

Lees meer >>

uit: Theaterkrant, door Wendy Lubberding
21/10/2016

"6: The Square bevat een aantal mooi uitgewerkte scènes. De openingsdans is er een van. Het heeft soms het effect van een schilderij van Mondriaan, maar dan een waarin de lijnen niet stilliggen maar haaks op elkaar voortschuiven. De bewegingen worden consequent strak uitgevoerd.

Het lijnenwerk wordt opnieuw mooi uitgewerkt in een stuk waarin de dansers, nu gekleed in verschillende 'etnische' outfits, in vaste duo's de lijnen van de vierkante vloer verkennen en voorbijgaan. De duo's zijn visueel mooi op elkaar afgestemd, qua lengte, aankleding en stijl van bewegen (...).

De mix van gebeurtenissen zit slim in elkaar, er is steeds een beweging om te volgen. Het is vooral veel tellen en uniformiteit. Die uniformiteit kenmerkt ook flinke delen van de andere dansscènes. Ja, dat maakt deel uit van dit onderzoek naar de spanning tussen de perfectie waar de mens naar streeft en de faalbaarheid van hoe de mens in werkelijkheid is (...)."

Lees meer >> 

uit: Dans Magazine, door Nadia Tan
21 mei 2016

We willen teveel orde scheppen in de chaos. Deze boodschap geeft choreografe Nicole Beutler mee in de dansvoorstelling 6: The Square. De voorstelling maakt onderdeel uit van SPRING 2016, een tiendaags festival met experimentele dans, theater, installaties en lezingen. Beutler stelt hokjesdenken aan de kaak, zonder een oordeel te vellen.

THE SQUARE. De lichamen van vier dansers en vier danseressen vormen deze letters aan het begin van de voorstelling. Zo vormt één jongen de letter T door zijn armen horizontaal op te tillen aan weerszijden van zijn lichaam. Als de woorden op het podium gevormd zijn, zegt de enige actrice: “Ready, okay?”. De vrouw bereidt het publiek voor op wat komen gaat. Beutler zoomt in 6: The Square in op de behoefte om kaders te scheppen in deze wereld.

6: The Square construeert schijnchaos Het trekken van grenzen doet Beutler ook via square dansen. In deze dansvorm voeren vier danskoppels allerlei dansfiguren uit. De passen en patronen komen uit verschillende Westerse volksdansen. Hierbij staat elk koppel aan één zijde van een vierkant. Zo ook Beutlers dansers. Als de dansers in 6: The Square om elkaar heen slalommen, is het een chaos. Terwijl ik één danseres volg, zie ik dat deze steeds weer op dezelfde plek terugkomt. Doordat ik de choreografie analyseer, wil ik duidelijkheid scheppen in deze schijnwanorde. Op dezelfde plek terugkomen, is één principe van square dansen. Dit vertelt Erik Pluylaar later in de Bar Talk, waarbij uiteenlopende gasten napraten over de dansvoorstelling. Pluylaar is een square danser en heeft een bijdrage geleverd aan 6: The Square.

Beutler haalt hokjesdenken onderuit In een andere dans staan acht verschillende typetjes op het podium. Zo danst een meisje met een hoofddoek synchroon naast een blondine in een 'heidi-jurkje'. Ook hier dansen de vier koppels door elkaar. Toch heeft elk danskoppel een ander bewegingsvocubulaire. Zo schokken de 'Oostenrijkse' en de 'gelovige' als hiphoppers hun benen wijdbeens omhoog. Niet iets wat te verwachten zou zijn bij deze twee jongedames. Twee dansers liggen daarentegen regelmatig op hun rug op het podium met hun rechterbeen de lucht in. De ene man draagt een pak en de andere danser heeft een te kort shirt met zeebraprint aan. Ik betrap me erop dat ik de typetjes in hokjes stop. De gewaarwording verkrampt me. Gelukkig haalt Beutler deze ideeën onderuit. Waarom zouden vrouwen niet mannelijk mogen lopen? En natuurlijk kunnen manspersonen flexibel zijn.

Beutler laat je nadenken Het is duidelijk dat Beutler hokjesdenken aan de kaak stelt. Toch is het categoriseren van mensen in hokjes een overblijfsel van de tijd dat de mens nog op voedsel jaagde. Het is dan handig om te weten of die naderende beer jou als avondeten ziet of niet. Tegenwoordig worden we niet snel geconfronteerd met dit soort gevaar en vijanden. En wekt het indelen van mensen naar eigenschappen juist discriminatie op. Beutler maakt me er bewust van. Hoewel ik vrij van geest probeer te zijn, heb ik soms vooroordelen. Het blijft hardnekkig. Door 6: The Square besef ik me dat ook ik orde wil scheppen in deze wereld. Dat is niet erg. Zolang ik me er bewust van blijf.

uit: Inferno Magazine
22 mei 2016

Utrecht, correspondent. 
The Square, choreography by Nicole Beutler – SPRING Festival Utrecht
Thank you for coming!

The small ritual of écriture corporelle done, the curtain raised, we are startled, apart from by the large metal tower and the clear square on the stage, by the four red liquid crystal numbers that indicate “65.00”. In this hour and five minutes, all that we will see is in real time, the minutes measured out by this bright red.

And what do we actually see in these 65 minutes?

A rather facetious piece, like a child’s game, divided into several sequences, spiced up by Deborah, solemn speaker of the crowd, that preaches, in the manner of an American tele-evangelist, solidarity and unity between all people each Sunday. She urges us to take charge of our collective strength. She stresses the necessity to perpetuate it. But then, suddenly, the message emerges…

And this happens during the third act of the show. Though the fourth wall has been broken since the beginning through the entrance of the dancers from the audience, it is then that Deborah, dancer, singer, actress, – who knows – turns on the lights in the audience. She asks them to let themselves go, to movements and actions that will integrate themselves into the piece, before asking “Who wouldn’t want to help their neighbour?”. Who would, in everyone’s sight, dare to expose themselves to the contrary. Everybody raises their arms.

Nonetheless, nothing in The Square makes us expect a show that, if not engaged, is at the very least very politically concerned. Especially since it begins with action that demonstrates exactly what is meant by “writing with the body”; on the forestage, in a smart handwriting of bodies, either discerningly interlinked or on their own, the entire title of the piece is cleverly poured onto the proscenium.

A rather cold decor, made out of shining metal, a light carpet made out of tiles – undoubtedly yellow – serves as the scenery for a dance, set to quite rhythmical music, one with communicative energy.

In the first part the dancers are divided into two groups of four. We cannot see their faces – they are back-lit. The movements on stage bring to mind the figures of the game Tetris, in the abruptness of the gestures, which are almost too choppy, graphic and linear, with little footwork, no lifts – numbered ensembles that criss-cross and intersect.

Nicole Beutler wants to create a group, a mass, to reinforce her point. The writing is, thus, choral. The group aggregates. It is together. It interlinks, it does not let go.

It is Deborah and her solo that we have to wait for – to rely on her individuality, her presence, that ends up marking the show by snatching everything off the stage, to the point of making the dancing disappear from the last scene – a sort of post-hippie orgy that shows nearly-naked bodies climbing on top of each other, embracing without ever becoming vulgar or provocative. Rather, it stays in line with the intention of the piece and the solidarity of the 70’s, of which we have heard spoken about as if it were a sort of nirvana, one which is cruelly absent in the twenty-first century, constituted as it is of fear, expectations and rejection of others.

Do you recognize the person next to you? Do you want to take care of someone or something? Yes. Hence we are rich, happy to be free – let us believe in the future and our community.

uit: Liefde voor Theater, door Lisette Croese
20 mei 2016

Tijdens de dansvoorstelling 6: THE SQUARE van Nicole Beutler zien we de orde en afbakeningen van het dagelijkse en urbane leven langzaamaan afbrokkelen tot een organische samensmelting van mensen, cultuur, vrijheid en diversiteit.

Gisterenavond opende SPRING haar deuren met 6: THE SQUARE van Nicole Beutler welke na afloop terecht werd beloond met een staande ovatie. Vereerd en tevens nederig voel ik me dat ik mag schrijven over deze fantastische première voorstelling.

Vorig jaar deelde Beutler al een voorproefje van 6: THE SQUARE op de Vismarkt in Utrecht, waarbij synchronie en tempo in beweging, de keuze voor elektronische en ritmische muziek, systematiek en herhalingen die we herkennen uit het urbane stadsleven centraal stonden. Dit keer mogen we het volledige boek deel 6: THE SQUARE uitlezen.

Elke stap, elke vorm, elke aanraking en elk hoofdstuk in 6: THE SQUARE is vooraf bepaald en tot in de puntjes geregisseerd en gechoreografeerd. De elektronische muziek met industriële geluidseffecten knipoogt naar het tweedimensionale computerspelletje Super Mario waarbij er alleen stappen vooruit en achteruit kunnen worden gedaan en obstakels moeten worden ontweken.

Dansers die in vier- en achttallen strak langs elkaar, bijna somber voorovergebogen en statisch in vierhoeken verplaatsen doen me denken aan forenzen die met haast en spoed zich langs elkaar voortbewegen zonder ook maar een blik op elkaar te werpen. Ook de hedendaagse en etnische kledingkeuze belicht de culturele diversiteit van onze samenleving. Het vierkante tapijt op het decor, de accessoires, de vierkante lampen, en de aftikkende digitale klok bovenin de hoek van het podium versterken het beeld dat wij hier te maken hebben met orde en afbakening.

Naarmate de voorstelling vordert worden we vocaal begeleid door de actrice die onze ogen doet openen over hoe bijzonder vrij wij zijn in meningsuiting, cultuur en mode. Bekrompenheid doet ons beeld van de multiculturele samenleving krimpen. Ze versterkt de band tussen de toeschouwers in het publiek door interactief contact met ons te maken. De Squarophobia zoals zij deze noemt, voelen we allemaal en noodgedwongen vinden de dansers variatie in beweging en zoeken contact met elkaar op tot een organische climax in de voorstelling die ik symboliseer met vrijheid.

uit: ramsayburt.wordpress.com, door Ramsay Burt
20 mei 2016

Dit is, naar ik begrijp, de tweede voorstelling in een danstrilogie die voortkomt uit Beutler's belangstelling voor Bauhaus. Zoals de titel aangeeft, zijn er in de scenografie vierkanten verwerkt – op de vloer, in het achterdoek en in het lichtontwerp – en komen vierkante formaties voortdurend terug in de choreografie die, natuurlijk, ook een onderdeel Amerikaanse squaredance omvat.

Het begrip vierkant roept associaties op met robuustheid, stabiliteit, heldere eenvoud en solide voorspelbaarheid. Vroeg in de 20e eeuw leken geometrische abstracte schilderijen, waaronder werk van met Bauhaus geassocieerde kunstenaars, te wijzen naar een optimistische aanvaarding van het vermogen van moderniteit om een betere stijl van leven te scheppen. Een aardig klein boekje dat Beutler's gezelschap nbprojects heeft uitgebracht over 6: The Square noemt Malevitsj, die voor een beroemde tentoonstelling in 1915 in Moskou de westerse schildertraditie terugbracht tot een simpel zwart vierkant. Door zijn pure vorm was het als een poort naar een puurdere, intensere toekomst.

In het Europa van 2016, met neo-liberale besparingsmaatregelen, de voortdurende migratiecrisis, terroristische dreigingen, onzekerheid over een Brexit, enz. lijken de optimistische zekerheden over de moderniteit die kunstenaars 100 jaar geleden inspireerden vreemd veraf en ongeloofwaardig. Dat is wat Beutler's The Square naar mijn gevoel onderzoekt.
De dansers zijn heel divers. Soms verhullen hun costuums dit: in een vroeg deel dansen zij allemaal in losse zwarte hoodies in het halfdonker. Later worden hun verschillen uitvergroot. Vier paren beschrijven geometrische transformaties met de hoekpunten van vierkanten, maar elk paar oogt paradoxaal: een hippie en een man in een zakenpak; een sikh met een b-boy; een geheel in het zwart geklede vrouw met een kleurtje en een hoofddoek op – nog net geen burka – samen met een vrouw in een soort cosplay Europese volkskledij met bloemetjesrok en kanten schortje. Meer typetjes dan individuen, maar op de een of andere manier tekort schietend als universele doorsneeman en doorsneevrouw van het modernistische theater uit de 20er en 30er jaren. En dat is vast en zeker de bedoeling.

De Amerikaanse squaredance passages worden gedanst met een soepel vloeiende precisie die volgens mij allesbehalve eenvoudig te bereiken is. Het is een modernistische versie van squaredance, waaraan alle zwierige gebaartjes, de uitroepen en de individuele expressie ontbreken. Zij roteren moeiteloos in groepjes van twee, dan vier en dan acht.
Terzijde staat, met microfoon, Deborah, een Engelse performer, als de volstrekt overbodige dansleider. De dansers hebben geen aanwijzingen nodig en zij biedt alleen overbodige aanmoedigingen en dan een nogal gênante, nutteloze monoloog die triest en betekenisloos blijft. Ze probeert het tenminste.

De spanning tussen de universele, abstracte, geometrische kwaliteiten van de dans en de onderliggende, problematische leegheid van de monoloog lijkt de kern van 6: The Square. Waarom hebben we het vertrouwen in de vooruitgang verloren, dat aan het werk van Bauhaus en kunstenaars als Malevitsj ten grondslag lag? En hoe gaan we onder de heersende omstandigheden verder in ons streven naar zingeving? Uiteindelijk blijkt 6: The Square over een sterke positieve energie te beschikken. Zeker kreeg de voorstelling het premièrepubliek in de benen voor een staande ovatie. Een beetje licht dat gloort in het donker van onze donkere tijden.

uit: De PIT, door Nina Gribling
24 mei 2016

Op vrijdagavond zit ik met een biertje in het ‘festivalhart’ van Spring, de foyer van de Stadsschouwburg. Ik ga naar de premièrevoorstelling van 6: THE SQUARE. Enige voorkennis over waar ik terecht zou komen heb ik niet, en van het doorbladeren van het programma wordt ik ook niet veel wijzer: “In een feestelijk ritueel leiden acht dansers en één actrice je door een landschap van mogelijkheden.” Choreografe Nicole Beutler onderzoekt de ‘mogelijkheden voor de rol van het vierkant in onze samenleving.’ Aha.

Toch trekt de beschrijving me aan, want het klinkt stoer en abstract. Ik stel me een experimentele dans voor waarin muziek en theater samenkomen, hopelijk een tikkeltje provocerend. En ja hoor, de voorstelling blijkt een schreeuw naar vrijheid, een explosie van een verlangen naar chaos. Op hard bonzende elektronische muziek trekken prachtige, jonge dansers het publiek in hun strikt ritmische wereld. Ik wil meer!